Borders (2014)

Een Afrikaanse vluchteling komt niet zo eenvoudig in Europa terecht. Filmmaakster Jacqueline van Vugt toont in de documentaire 'Borders' welke problemen zich voordoen op de route van Nigeria naar Nederland.

Een Nigeriaanse vrouw wordt overgebracht naar het detentiecentrum op Schiphol. Na zestien jaar in Nederland te hebben gewoond, wordt ze het land uitgezet en teruggestuurd naar haar thuisland. Ze beklaagt haar lot, want ze werd ooit met mooie beloften naar Nederland gebracht, maar belandde al snel in de rosse buurt. Nu moet ze de mensensmokkelaars van destijds nog altijd 35.000 dollar terugbetalen. De camera vliegt met haar mee naar Nigeria, waar weer nieuwe meisjes rondlopen met de wens naar Europa te gaan. Bij de grens tussen Nigeria en Niger onderschept de douane enkele mensensmokkelaars met jonge meisjes. Bij de volgende grens, die van Niger naar Burkina Faso, worden bussen gecontroleerd. Een vrouw heeft haar naam en adres op haar arm getatoeëerd, voor het geval er iets naars met haar zou gebeuren. Weer een grens verder, naar Mali, komen mensen zonder juiste papieren langs. Ze krijgen een boete en kunnen verder. Uiteindelijk waagt menigeen de oversteek naar Europa, in wankele bootjes die niet altijd de overkant halen.

Voortdurende mensenstroom
Filmmaakster Jacqueline van Vugt groeide op in West-Afrika en richt zich in haar documentaires geregeld op dat deel van de wereld, zoals eerder in 'Een droomreis: Dakar - Timboektoe' en 'Bambara blues'. Ditmaal volgt ze, grens voor grens, de hele route die vluchtelingen vanuit Nigeria afleggen om in Nederland terecht te komen. Met alle gevaren van dien. Ze filmt de douaniers, de politie, de vluchtelingen en de profiteurs. Zo vallen vrouwen geregeld in de handen van pooiers die hen gewetenloos prostitueren. Schrijnend is het geval van een meisje dat op haar vijftiende Nigeria verliet en nu al jaren in handen is van zo'n pooier in een bos in Marokko. 'Borders' toont sec de harde realiteit waarin Afrikaanse vluchtelingen zich bevinden, zonder daar verder commentaar bij te geven. Aan een mogelijke oplossing voor de problemen waagt Van Vugt zich niet. De situatie is daar ook veel te complex voor. Duidelijk wordt wel dat het huidige politieke systeem in Nederland en de andere landen niet in staat is om de voortdurende mensenstroom te keren.