The cleaners (2018)

Internet ligt onder vuur door privacyschendingen van Facebook, nepnieuws op Twitter, politieke beïnvloeding, Russische hacks en nog veel meer. Wie zorgt ervoor dat internet schoon blijft?

Populaire sites als Twitter, Facebook en YouTube hebben gebruiks­voorwaarden waarin staat wat wel en niet geoorloofd is, maar er zijn veel mensen die zich daar niet aan storen en toch wraakporno, haatteksten of onthoofdingsvideo’s willen delen via social media. De docu­mentaire ‘The cleaners’ laat zien hoe wordt voor­komen dat achteloze gebruikers dergelijke zaken onder ogen krijgen. In Manilla bevindt zich een knooppunt van zogeheten ‘cleaners’, goedkope arbeidskrachten die in opdracht van bedrijven als Facebook niets anders doen dan dagelijks duizenden foto’s en video’s beoordelen. In een fractie van een seconde wordt beslist of een foto wel of niet ‘in orde’ is. Het lijkt simpel: kinderporno? Weg ermee! Executies door IS? Weg ermee. Kattenfilmpjes? Prima. De werkelijkheid is helaas wat complexer dan dit. Al is het maar vanwege de ongeschoolde, onder­betaalde krachten uit derdewereld­landen die dit werk moeten verrichten.

Ethische dilemma’s
Enkele van deze Filipijnse (oud-)‘content moderators’ vertellen anoniem wat hun werk inhoudt: per dag tot wel 25.000 beelden bekijken en ­beoordelen, een vermoeiende en vooral emotioneel uitputtende baan. Een streng katholieke medewerkster vertelt hoe ze gaandeweg allerlei seksuele termen en gebruiken moest leren ­kennen om haar werk te kunnen doen. Ook Nicole Wong, een oud-beleidsmaker van Google, en andere internetbazen komen aan het woord. Ethische dilemma’s spelen een grote rol, zo blijkt. Wanneer
wordt dit ‘schoonmaken’ censuur? Een schilderij van een naakte Trump werd van Facebook verwijderd. Is kunst ineens taboe? En hoe zit het met haatzaaiende teksten? In Myanmar werd Facebook gebruikt om boeddhisten op te stoken tegen de islamitische Rohingya-minderheid, die daarop massaal werd opgejaagd en vermoord. ‘The cleaners’ legt een wereld bloot die velen niet kennen en stelt relevante vragen over iets wat wij allen dagelijks gebruiken. Erg veel ‘talking heads’, helaas, maar wel actueel en zeer ter zake.