Doctor Zhivago (1965)

Kerst 2013 is David Leans klassieke film 'Doctor Zhivago' uit 1965 opnieuw in de filmtheaters te zien. Het prachtige, epische liefdes-verhaal in Sovjet-Rusland weet ook na een halve eeuw nog te boeien.

Moskou, begin twintigste eeuw. De tsaar is nog aan de macht, maar de demonstraties van bolsjewieken kondigen de nieuwe toekomst al aan. Geneeskundestudent Yuri (Omar Sharif) is dol op zijn pleegvader Alexander (Ralph Richardson) en diens knappe dochter Tonya (Geraldine Chaplin). Eenmaal arts wordt Yuri op een dag door de welgestelde Komarovsky (Rod Steiger) verzocht aan het ziekbed van diens minnares te komen. Daar ontmoet hij ook haar dochter Lara (Julie Christie), die eveneens door Komarovsky wordt 'bemind'. Na de zoveelste vernedering schiet Lara de bullebak neer, maar hij over-leeft het schot. Yuri trouwt met Tonya, maar zodra de Eerste Wereldoorlog uitbreekt, trekt hij naar het front om gewonden te helpen. Daar ziet hij Lara weer terug, die hem als verpleegster bijstaat. Na de oorlog keert Yuri terug naar Moskou, waar de Russische Revolutie de machtsverhoudingen danig heeft gewijzigd. Yuri's vrijheidslievende poëzie brengt hem dan in de problemen.

Drie uur zwijmelen
De film 'Doctor Zhivago' is gebaseerd op de gelijknamige roman van de Nobelprijswinnende schrijver Boris Pasternak. Waar Pasternaks boek in de Sovjetunie juist vanwege de politieke kritiek werd verboden, richt regisseur David Lean in de film meer de aandacht op het liefdesverhaal. Lean, die in zijn carrière een handvol klassiekers schiep, waaronder 'Brief encounter' en 'Lawrence of Arabia', trok voor 'Doctor Zhivago' alle registers open om een indrukwekkend epos neer te zetten. De eindeloos besneeuwde landschappen (gefilmd in Canada en Finland), een fraaie reconstructie van tsaristisch Moskou en de muziekscore van Maurice Jarre waren goed voor vijf Oscars (uit tien nominaties). De Egyptenaar Sharif zet een mooie Rus neer en versterkte met deze rol zijn romantische imago voor miljoenen zwijmelende vrouwen. Julie Christie was hier op het toppunt van haar schoonheid, maar een Oscar won ze pas een jaar later voor de film 'Darling'. 'Doctor Zhivago' is nog altijd de moeite waard, zeker op het grote scherm, maar de lengte van ruim drie uur kan de moderne filmbezoeker misschien net te veel worden.