A man to remember (1938)

'A man to remember' is een klassieker uit 1938. De enig bewaard gebleven kopie ter wereld werd onlangs teruggevonden in het Amsterdamse Filmmuseum. De man uit de titel is een dokter die na zijn dood meer nalaat dan geld alleen.Terwijl een begrafenisstoet een erehaag van rouwende dorpsbewoners passeert, verdringen drie zakenlieden zich op het kantoor van de notaris om de erfenis van de overledene alvast te verdelen. Bij het openen van het testament komt een stapel paperassen tevoorschijn. Aan de hand van die stapel oude brieven, nota's en schuldbekentenissen wordt het leven van de overleden dokter John Abbott (Edward Ellis) geschetst. In flashbacks is te zien hoe de dokter als jongeman in het plaatsje arriveert en een praktijk weet op te bouwen. Abbott krijgt als nieuweling vooral de probleemgevallen en de patiënten die geen geld hebben om de rekeningen te voldoen. Als een zwangere patiënte bij de bevalling komt te overlijden, legt de verbitterde echtgenoot het pasgeboren meisje bij de dokter op de stoep. Abbott voedt deze Jean (Anne Shirley) vervolgens even liefdevol op als zijn eigen zoon Dick (Lee Bowman). Later in zijn carrière jaagt Abbott de middenstand tegen zich in het harnas als hij de jaarmarkt wil uitstellen vanwege een mogelijke polio-epidemie.

Antikapitalistische boodschap

Vooroorlogse films zijn zelden op tv te zien. Alleen Charlie Chaplin en Laurel and Hardy lijken de tand des tijds te hebben doorstaan. Toch is er veel meer moois gemaakt voordat de kleur doordrong in de cinema. De Amerikaanse regisseur Garson Kanin debuteerde in 1938 met 'A man to remember'. Tot het eind van de oorlog zou hij tien films regisseren. Daarna legde hij zich voornamelijk toe op het schrijven van scenario's. Kanins debuut kwam aan het eind van de grote economische depressie in Amerika en nam een antikapitalistisch standpunt in. De sociaal bewogen dokter Abbott komt als held naar voren, terwijl de middenstand wordt neergezet als een bende geldwolven. Het naoorlogse Hollywood heeft, wellicht onder invloed van communistenjager McCarthy, weinig moeite gedaan deze film voor het nageslacht te bewaren, zodat de kopie die in het Amsterdamse Filmmuseum opdook, werkelijk het enige overgebleven exemplaar ter wereld is. 'A man to remember' was een duidelijke inspiratiebron voor Frank Capra's 'It's a wonderful life' (1946), maar is kwalitatief minder sterk.