La quattro volte (2010)

Regisseur Frammartino heeft een ongebruikelijke film gemaakt die het midden houdt tussen een documentaire en een speelfilm. Het trage leven op het Italiaanse platteland wordt gevangen in lange shots en met subtiele humor.

Rook kringelt omhoog uit een halfronde, kunstmatige heuvel. Het lijkt een soort oven. Een oude herder (Giuseppe Fuda) zit op een berghelling onder een boom, terwijl zijn hondje de kudde geiten bij elkaar houdt. Aan het eind van de dag keert de herder met zijn kudde terug naar het dorp. Daar levert hij bij de kerk wat melk af en in ruil krijgt hij een zakje stof dat hij 's avonds voor het slapengaan mengt in een glas water en opdrinkt als medicijn tegen zijn aanhoudende hoestbuien. Een pasgeboren geitje groeit op te midden van de kudde en moet af en toe oppassen niet verdrongen te worden. Bij een van de tochten naar de weidegronden op de berg raakt het kleine geitje de kudde kwijt. Al dwalend komt het bij een grote boom terecht. De dorpelingen vellen later een enorme naaldboom voor een traditioneel seizoensfeest. Daarna wordt de boom in stukken gezaagd en op ouderwetse wijze verwerkt tot houtskool. Rook kringelt omhoog?

Grote schoonheid
Zoals uit bovenstaande beschrijving al blijkt, vertellen de gebeurtenissen in de film geen eenduidig afgerond verhaal. Toch zit er samenhang in de scènes. Met lang aangehouden shots en zonder dialoog of voice-over maakt de traag verlopende film de indruk een beschouwende documentaire te zijn. Toch zijn veel shots duidelijk in scène gezet. Zo is er een hilarische scène waarin het hondje een steen verwijdert bij het wiel van een vrachtwagen. De wagen rijdt vervolgens achteruit door een hek, waarna de geiten ontsnappen uit hun weitje. Wie geduld heeft en oog voor details wordt beloond met een prachtig symbolisch verhaal over achtereenvolgens mens, dier, plant en mineraal, volgens de ideeën van Pythagoras over zielsverhuizing. De film beschrijft het leven in vier seizoenen en draait om de eeuwige cyclus van het leven. Het eindigt dan ook zoals het begon, met beelden van de houtskooloven. Stof en as zijn wat dat betreft herkenbare symbolen. De scènes waarin de boom wordt verwerkt zijn van grote schoonheid. Helaas is de film niet geschikt voor ongeduldige kijkers.